ساخت سردخانه برای اهداف مختلفی انجام میشود و قبل از ساخت سردخانه باید آن را طراحی نمود. بعد از ساخت باید آن را به بهرهبرداری رساند. سردخانه بوسیله عوامل خنک کننده سرد شده و برای نگهداری محصولات غذایی در طولانی مدت مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین دو نوع سردخانه ساخته میشود؛ سردخانه زیر صفر و بالای صفر که در ادامه هریک از آنها را معرفی میکنیم.
مراحل ایجاد و ساخت سردخانه
1.طراحی سردخانه
طراحی سردخانه شاید مهمترین قسمت ایجاد سردخانه باشد، که اگر با دقت و صحیح انجام نشود میتواند خسارت و هزینه جبران ناپذیری را به کارفرما وارد کند. طراحی سردخانه باید براساس میزان حجم و فضای مورد نیاز و یا بر اساس وزن محصول و کالایی که میخواهیم در سردخانه نگهداری کنیم، انجام شود.
2.ساخت سردخانهها
برای ساخت سرد خانه که بعد از مرحله طراحی انجام میشود دو هدف قابل پیگیری است. اولین هدف تولید سرما و برودت قابل تنظیم در یک فضای مشخص که دارای سرمای کافی برای نگهداری کالای مدنظر ما باشد. هدف دیگر اینکه بتوانیم این سرمای تولید شده را در آن فضای مشخص نگه داریم.
2.بهره برداری سردخانه
در این مرحله باید کارخانه را مطابق با نیازهای تجهیزاتی لازم به بهرهبرداری برسانیم. بهرهبرداری میتواند شامل ریلگذاری ، ساخت ترولیها، قفسه بندی و سایر تجهیزات و وسایل و دستگاههای مورد نیاز باشد.
ساختار اصلی سردخانه
برای ساخت سردخانه اجزای مختلفی وجود دارد که در ادامه بصورت دسته بندی شما ارائه میشود. اجزای سردخانه از دو قسمت استاتیک و داینامیک تشکیل شده که هر بخش دارای اجزای متفاوتی هستند. تقسیم بندی سردخانه به دو قسمت استاتیک و داینامیک به علت نوع کارکرد متفاوت این اجزا است.
بخش داینامیک سردخانه: وظیفه اصلی تولید برودت را برعهده دارد.
بخش استایک سردخانه: مهمترین کارکرد آن حفظ برودت تولید شده توسط بخش داینامیک سردخانه است.
اجزای اصلی سردخانه در قسمت داینامیک یا متحرک بصورت زیر دسته بندی میشوند.
1.کمپرسور سردخانه :کمپرسورها دارای انواعی مختلفی هستند که وظیفه جابجایی مبرد را در سیستم انتقال حرارت سردخانه بر عهده دارد.
2.اوپراتور سردخانه : وظیفه اپراتور جذب گرما از داخل سردخانه است. اپراتور توسط فرآیندهای ترمودینامیکی گرما را از سردخانه جذب میکند؛ در نتیجه نبود گرما، سرما در فضای سردخانه جایگزین میشود.
3.کندانسور سردخانه : کندانسور گرمای جذب شده از اپراتور را به خارج از سرخانه انتقال میدهد.
اجزای اصلی ساخت سردخانه در قسمت استاتیک یا ثابت به صورت زیر تقسیم بندی میشوند.
1.درب سردخانه :
درب سردخانه باید ازهر لحاظ مناسب باشد و در طراحی آن دقت فراوانی شود. این درب باید دو ویژگی اصلی داشته باشد که بتواند سرمای سردخانه را بخوبی نگهداری کند. یکی اینکه به درستی عایقبندی شده و هیچ درز و شکافی در آن وجود نداشته باشد. ویژگی دیگر اینکه به آسانی باز و بسته شود؛ تا در حین بازوبسته کردن آن جریان هوا از کنارههای آن نتواند عبور کند
2.ساندویچ پانل سردخانه :
ساندویچ پانل از سه بخش تشکیل میشود که شامل دو لایه خارجی و یک لایه میانی است. جنس دو لایه خارجی و داخلی از فلز و عمدتا از ورق گالوانیزه، ورق آلومینیوم، ورق آلوزینک ساخته شده است و جنس لایه میانی که بین دو لایه خارجی و داخلی قرار دارد از فوم پلی یورتان است. وظیفه لایه میانی کاهش نرخ انتقال حرارتی بوده و به عنوان یک عایق گرما عمل میکند.
3.قفسه بندی سردخانه :
قفسه سردخانه باعث جریان پیدا کردن هوای سرد در بین قسمتهای مختلف سردخانه میباشد. این جزء به دلیل اینکه هوای سرد را حفظ نمیکند در دسته بندی اجزای داینامیک سردخانه قرار نمیگیرد.
ساخت انواع سرخانه برای نیازهای مختلف
1.سردخانه موادغذایی چیست؟
در بین انواع سردخانه، سردخانه مواد غذایی کاربرد بیشتری دارد زیرا جهت نگهداری موادغذایی و میوهها استفاده میشود. در این سردخانه قابلیت کاهش دمای مواد غذایی وجود دارد تا فعالیت میکرو ارگانیسم کم شود. دراین دمای سرد نسبت به فضاهایی که دمای پایین ندارند مواد غذایی به مدت بیشتری سالم میمانند.
2.ساخت سردخانه فریونی چیست ؟
در سرخانههایی که در فرآیند انتقال حرارت از سیال های فریونی استفاده میشود؛ سردخانه فریونی گفته میشود. در توضیح فرئون باید بگوییم که فریون یک علامت تجاری ثبت شده است که برای تعدادی از محصولات هالوکربن استفاده میشود. فریون، گازهای پایدار، غیر قابل اشتعال، نسبتا سمی یا مایعات هستند که به طور معمول به عنوان مبرد و به عنوان رادیو ایزوله استفاده میشوند.
این گاز شامل کلروفلوئوروکربن ها, (CFCs) (chlorodifluoromethane ) و HCFC است که باعث تخریب ازن میشوند. البته همه این نوع مبردها به عنوان “فریون” نامگذاری نمی شوند. زیرا Freon یک نام تجاری برای مبرد R-12 ، R-13B1 ، R-22 ، R-502 و R-503 است که توسط شرکت The Chemours تولید می شود.
3.سردخانه آمونیاکی چیست ؟
سردخانه آمونیاکی شبیه سردخانه فریونی است؛ چرا که همان تجهیزات و اجزایی که در سردخانه فریونی به کار رفته در این سردخانه نیز استفاده شده است. در سیستمهای تبریدی با ظرفیت بسیار بالا از سیستمهای آمونیاکی استفاده شده است.
برای سیستمهای با ظرفیت پایین این نوع سیستم مناسب نیست. تفاوتی که سرد خانه آمونیاکی با سردخانه فریونی دارند، در پمپ آمونیاک موجود در سرد خانه آمونیاکی است.
4.سردخانه متحرک
از لحاظ ایستایی سردخانهها به دو نوع سردخانه ثابت و متحرک دسته بندی میشوند. تفاوت ظاهری این دو سردخانه در نوع آنها است؛ که سردخانه متحرک قابلیت جابجایی دارد ولی سردخانه ثابت را نمیتوان جابجا نمود. تفاوتی که از نظر کاربری این دو دارند مربوط به دمای آنها است.
درسرد خانه متحرک باید دمای محصول مورد نظر را که عمدتا مواد غذایی میباشد تا دمای مورد نظر کاهش داده و آن دما را ثابت نگه دارد. در سردخانه ثابت باید دمای محصول ذخیره شده در سردخانه را به میزان مورد نظر کاهش داده و در آن دما حفظ کرد.
ساخت سردخانه از نظر دمایی
در این قسمت از مقاله میخواهیم انواع سردخانه را از لحاظ دمایی معرفی کنیم. از نظر کارکرد سردخانه به دودسته اصلی و یک دسته فرعی تقسیم بندی میشود. عمده سردخانه ها یا بالای صفر و یا زیر صفر و یک دسته فرعی سردخانه دومداره است که کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
سردخانه زیرصفر: این نوع سردخانهها عمدتا برای کار بین دمای 1- تا 32- درجه سانتیگراد طراحی شدهاند. در این نوع سردخانه درصورتی که مواد به صورت منجمد نباشد، پس از مرحله پیش سردکن از تونل انجماد گذشته و منجمد میشود، سپس به سالنهای نگهداری فرستاده میشود.
سردخانه بالای صفر: این سردخانهها جهت کارکرد بین محدوده دمایی 2تا 10 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
سردخانه دو مداره : در سردخانه دو مداره میتوان با اندک تغییراتی در سیکل تبرید، زمانی که نیاز به نگهداری محصول در دمای بالای صفر باشد از سیکل بالای صفر سردخانه استفاده نمود و زمانهایی که نیاز به نگهداری محصول در دمای زیر صفر باشد از این سیکل استفاده نمود.
کالاهای قابل نگهداری در سردخانه کدامند؟
بطور کلی همه میدانیم که سرد خانه برای نگهداری مواد فاسد شدنی استفاده میشود. ساخت سردخانههایی امروزه با ظرفیتهای کم و اختصاصی برای سایر محصولات انجام میگیرد. این مواد میتواند شامل، مواد غذایی، مواد شیمیایی، داروها و بعضی از کالاهای صنعتی و قطعات خاص با ترکیبات مخصوص باشد.
برای نگهداری سبزیجات، میوه جات، خشکبار و لبنیات از سردخانههای بالای صفر استفاده میشود. همچنین برای برای نگهداری فرآوردههای گوشتی و پروتئینی و برخی از فراوردههای لبنی نظیر بستنی و کره از سردخانههای زیر صفر مجهز به تونل انجماد استفاده میشود.